Trainspotting, 1996 yılında Danny Boyle tarafından yönetilen ve Irvine
Welsh'in yazdığı aynı isimli romandan sinemaya uyarlanan bir filmdir.
Film Edinburgh'da yaşayan bir grup eroin bağımlısı genç ve onların
hayatlarından bir pasajı anlatır. Filmin ana karakterlerini oynayan oyuncular;
Ewan McGregor (Mark Renton rolünde), Ewen Bremner (Spud Murphy rolünde), Jonny
Lee Miller (Sick Boy rolünde), Kevin McKidd (Tommy rolünde), Robert Carlyle
(Begbie rolünde) ve Kelly Macdonald (Diane rolünde). Yazar Irvine Welsh'un da
filmde, uyuşturucu satıcısı olarak kısa bir rolü vardır.
Senaryo Walsh'ın romanından Johne Hodge tarafından uyarlandı. Film konu
olarak uyuşturucu ile alakası olmayan train spotting (demiryolları ve trenlerle
alakalı özel ilgiye sahip insanlar) isimli hobiye bir gönderme yapmamaktadır.
Filmin adı doğrudan orijinal kitaptaki bir olaya, Begbie ve Renton' nın,
Begbie' nin yoksul babasına Leith Merkez tren istasyonunda rastlamalarına
dayanmaktadır. Baba onlara (zayıf ama espirili bir şekilde) trainspotting olup
olmadıklarını soruyor.
"20’li yaşlardaki Mark Renton ve arkadaş grubunun uyuşturu müptelalığını konu alan film Renton’ın hikayesine odaklanır. Renton hayatta uyuşturucu dışında hiçbir amacı olmayan bir gençtir. Arkadaş grubu da Renton’dan farklı değildir. Tek amaçları daha fazla uyuşturucu almak, partilere katılmak ve gittikleri yerlerde sorun yaratmaktır. Renton her bağımlı gibi uyuşturcuyu bırakmaya defalarca denese de başaramamıştır ve bir gün tekrar bırakmayı dener. Ancak başarılı olamayan adam aksine, bir altın vuruş deneyimiyle de karşı karşıya kalmıştır. Hastaneye kaldırılan Renton, artık daha başka biri olma yolundadır."
Film birçok ülkede uyuşturucuya özendirdiği konusunda tartışmalara yol
açmıştır. Filmde Mark Renton ve arkadaşlarının uyuşturucu bağımlılıkları
işlenir, konu odağı daha çok Mark Renton olarak kalır. Renton ve arkadaşlarının
hayatlarında uyuşturucu dışında bir konu yoktur. Renton defalarca uyuşturucu
bırakma deneyiminin ardından bir gün altın vuruşla ölümle burun buruna gelir.
Bu deneyimin ardından bambaşka biri olmaya karar verir.
ABD'li senatör Bob Dole filmi daha önce hiç seyretmemiş olduğunu kabul
etmesine rağmen, 1996 Amerikan başkanlık seçimi kampanyaları boyunca filmin
ahlaki bozukluğunu ve uyuşturucu kullanımını yüceltiğini söyleyerek
kötülemiştir. Tüm tartışmalara rağmen, film yaratıcılığı açısından övgüler
almış ve aynı yıl içinde En İyi Senaryo Uyarlama dalında Akademi Ödüllerinde
aday olarak gösterilmiştir. 1999 yılında film İngiltere' de BFI poll' da onuncu
oldu ve 2004 yılında Total Film isimli dergi tarafından tüm zamanların en iyi
dördüncü İngiliz filmi olarak gösterilmiştir.
Devam
Boyle Trainspotting devam filmini orijinalinden 10 yıl sonra çekmek
istediğini ve bununda Irvine Welsh'in devam romanı olan porn'dan uyarlanacağını
söylemişti. Boyle şu anda resmi olarak, orijinal oyuncuların görsel olarak aynı
karakterleri tekrar canlandırabilecek kadar yaşlanmalarını bekliyor. Boyle
espirili bir şekilde oyuncuların dış görünüşlerine gösterdikleri özenin bu
bekleme süresini uzattığını söylüyor.
Diğer versiyonlar
ABD'deki ilk çıkışına kadar, Trainspotting ' in ilk 20 dakikası farklı
diyaloglarla yeniden düzenlendi. Güçlü İskoç aksanı ve karakterlerin kullandığı
dilden dolayı Amerikan izleyicisinin filmi anlamakta güçlük çekeceği
düşünülmüştü. Orijinal diyaloglar 2004 yılında çıkarılan "Director's Cut
(Collector's Edition)" DVD'sinde ilk şekliyle kullanıldı.
Sahne uyarlaması
Basımından kısa bir süre sonra kitap sahne için uyarlanmıştı. Sahne
versiyonu filmin esinlenmesine yol açmış ve 1990' ların ortasında İngiltere'de
turneye çıkmıştı.
Önce Harry Gibson tarafından tiyatroya uyarlanarak İngiltere'de
izleyiciyle buluştu. 2006'da Ani Haddeler Pekman tarafından Türkçeye
kazandırılan Trainspotting Türkiye'de ilk defa Işıl Kasapoğlu'nun
yönetmenliğinde Semaver Kumpanya tarafından sahnelendi. Semaver Kumpanya'nın
sahnelediği Transpotting'de Baba Zula müzikleri yaptı, Çıplak Ayaklar
Kumpanyası danslarıyla, Nehir Çinkaya sahnede resmettiği resimleriyle oyuna
eşlik etti.
Yönetmen: Danny Boyle
Yapımcı: Andrew Macdonald
Senarist Roman: Irvine Welsh
Uyarlama: John Hodge
Oyuncular: Ewan McGregor, Jonny
Lee Miller, Robert Carlyle, Ewen Bremner, Kevin McKidd, Kelly Macdonald
Müzik: Damon Albarn, Lou Reed, Sleeper, Underworld, Primal Scream, Pulp,
Iggy Pop, New Order, Elastica, Leftfield, Brian Eno, Blur, Bedrock ve KYO
Görüntü yönetmeni: Brian Tufano
Kurgu: Masahiro Hirakubo
Dağıtıcı: PolyGram Filmed Entertainment
Türü: Dram, Güldürü, Suç
Renk: Renkli
Çıkış tarihi: 23 Şubat 1996
Süre: 94 dakika
Ülke: Birleşik Krallık
Dil: İngilizce
Bütçe: 3,500,000£
Hasılat: 72,000,000£
0 yorum:
Yorum Gönder